http://www.baskent.edu.tr/~tkaracay Başkent Üniversitesi, Ankara, TR
Konuyu teknik terimlere boğdurmadan şunu söyleyebiliriz. Bugün İnternet'e doğrudan bağlı her bilgisayarın bir kimlik numarası vardır. Buna IP adresi (Internet Protokol Adresi) denilir. Nasıl ki insanlar birbirlerini kimlikleriyle tanıyorsa, bilgisayarlar da birbirlerini IP numaralarıyla tanırlar.
İnternete kaç bilgisayarın doğrudan bağlanabileceğini hesaplamak kolaydır. IP numaraları, ikili (iki tabanlı - binary) sayıtlama dizgesinde sekizer haneden oluşan dört grup sayının bileşiminden oluşur. Sekiz haneye yazılabilecek en küçük ve en büyük ikili sayılar
| 0 | = | 00000000 |
| 255 | = | 11111111 |
| 27 + 26 +25 +24 +23 +22 +21 +20 |
dır. Demek ki her sayı grubu 256 seçeneğe sahiptir. Dört grup olduğuna göre, toplam IP numaraları sayısı 256 nın dördüncü kuvvetine eşittir. Bu da
| 256 4 | = | 4 294 967 296 |
eder.
IP adresleri düzenlenirken, kimse bu sisteme bağlanacak bilgisayarların dört milyara ulaşacağını düşünmüyordu. Dünya nüfusuna göre, bu adreslerin fazlasıyla yeterli olacağı apaçıktı. Ama, beklenmedik bir taleple karşılaşıldı. Bazı kurumlar ve şirketler çok sayıda IP numarasını satın aldılar. IP numaraları hızla tükenmeye başladı. Yakın gelecekte, adresleme sistemi yetersiz kalacaktır. Ama korkuya gerek yok. Sistemin genişletilerek, 32 şer haneden oluşan dört tane ikili sayıdan oluşturulması düşünülmektedir. Bu sistemde IP numaraları mevcut numaraların dördüncü kuvveti kadar artacaktır. Böylece,
| 256 16 | = | 340 282 366 920 938 463 463 374 607 431 768 211 456 |
tane IP numarası varolacaktır. Dolayısyla, internet herkese yetecektir.
Umalım ki dünya nüfusu bu kadar artmaz...
Yukarıda anlatılan IP adresleri bilgisayarda ikili sayı sistemine göre kayıtlıdır. Programcılar, bunu 193.140.165.234 gibi onlu sayı sisteminde yazılan dört sayı grubuyla ifade ederler. Her gruptaki sayı 0 ile 255 arasında olmalıdır. Bu yazılış IP adresi dağıtana ve programcılara epeyce kolaylık sağlar, ama kullanıcının milyarlarca IP adresi arasından, istediği adresi bulup yazması hiç de kolay değildir. Bu zorluğu aşmak için, IP numaraları yerine, kullanıcının kolay anımsayacağı anlamlı sözcük grupları oluşturuldu. Örneğin, baskent.edu.tr anlamlı sözcüklere dönüşmüş bir IP adresidir. Bu adrese karşılık gelen bir IP numarası vardır. Bu eşlemeye DNS denir. baskent.edu.tr yazıldığında, bunu kendi IP numarasına eşleyen bir dönüştürücü (program) vardır. Her ülkede bu işi yapan yetkili bir servis ve bu servisin işlerini gören bir sunucu bilgisayar (server) vardır.
DNS kısaltması bazı kaynaklarda Domain Name System diye, bazılarında Distributed Name Service diye, bazılarında da "Domain Name Server" diye adlandırılır. Yerine göre her üçü de doğrudur ve son sözcüklerinin ifade ettiği (sistem, servis, sunucu) farklı anlamlarını taşırlar.
İnternete direkt bağlanmak için, internet omurgası denilen iletişim ağına doğrudan saplanmak gerekir. İnternet omurgasına saplanmak için, bilgisayarın bir PTT hattına bağlanması gerekir. Bu iş, özel cihazlar ve özel yazılımlar gerektirir. Üstelik, bu sistemin işletilmesi uzmanlık gerektirdiği gibi, sistemi 7 gün 24 saat açık tutabilmek için PTT ye hat ücretinin ödenmesi gerekir. Bu iş bireylerin ve küçük işletmelerin her bir bilgisayar için yüklenemeyeceği kadar pahalıdır.
Bu nedenle, internet omurgasına geniş bant ve yüksek hızla direkt bağlanan bir bilgisayara yerel ağ, modem, TV kablosu, vb başka araçlarla çok sayıda bilgisayar bağlanır. Sunucu (server) denilen bu makine, kendisine bağlı olan bütün bilgisayarların internet hizmeti almasını sağlar.
Bu işi yapan kuruluşlara ISP (Internet Service Provider) denilir. Ülkemizde üniversiteler kendi birimlerindeki bütün makinalara internet servisi verir. Piyasaya ücretli hizmet sunan ISP ler de vardır. Türk Telekom, ttnet, tr-net, Superonline, e-kolay-net vb bunlara örnektir.